پیستون دیزل ژنراتور
در موتور برق، پیستون شامل مجموعه ای متشکل از یک رینگ و یک پیستون می شود. وظیفه پیستون انتقال نیرو از شاتون به میل لنگ است.
پیستون مکررا با شتاب زیاد در یک مسیر به صورت خطی می رود و بر می گردد. حرکت پیستون به دلیل فشار بالای گاز با دمای زیاد است. در نتیجه نیروی اینرسی وارد آمده در حرکت خطی فشار گاز مرتبا کم و زیاد می شود. این یعنی پیستون دیزل ژنراتور به وسیله بارهای مکانیکی و حرارت بالا تغییر جهت می دهد. توزیع غیر یکنواخت فشار گاز و دما، پیستون را به چالش می اندازد، لذا پیستون باید استحکام خوبی داشته باشد و خیلی سنگین نباشد.
جنس پیستون دیزل ژنراتور
جنس پیستون از آلیاژ آلومینیوم ریخته گری است. پیستون‌هایی که از جنس آلومینیوم فرفوژه هستند، روز به روز بیشتر می شوند، در صورتی که موتورهای دیزلی ازپیستون های چدنی برای افزودن قدرت موتور و کم شدن انبساط استفاده می کنند.
بخش های مختلف دیزل ژنراتور
یک موتور برق شامل بخش های زیر می شود:
- محفطه احتراق یا موتور
- ژنراتور
- مخزن سوخت
- تنظیم کننده ولتاژ
اجزای تشکل دهنده موتور دیزل
موتور دیزل متشکل از بخش های اصلی زیر می شود:
- سرسیلندر
- بوش
- یاتاقان
- رینگ
- پیستون
- شاتون
- تسمه
- میل لنگ
- قالپاق سوپاپ ها
- فلایویل
- کاسه نمد
- مجموعه واشر
سیستم سوپاپ در دیزل ژنراتور
این سیستم متشکل از بخش های اصلی زیر است:
- میل سوپاپ
- مجموعه اسبک ها
- سیت یا جایگاه سوپاپ
- میل تایپیت
- تایپیت استکانی
پیستون دیزل ژنراتور
همانطور که گفتیم بخش مهمی از دیزل ژنراتور شامل پیستون می شوند که از جنس چدنی می باشد و به شکل حلقه ای داخل محفظه سیلندر جا زده می شود.
کاربرد پیستون در دیزل ژنراتور
هنگامی که موتور برق را روشن می کنیم با بالا و پایین رفتن پیستون نیرویی به میل لنگ منتقل می شود. پیستون با کمک شاتون سوخت و هوا را داخل سیلندر فشرده و انباشته می سازند. پیستون به تنهایی کافی نیست و ممکن است باعث ایجاد نشتی سیال از جداره های سیلندر شود. لذا برای جلوگیری از نشتی آن؛ رینگی به دور پیستون قرار می گیرد که مانع فاصله افتادن با دیواره سیلندر می گردد. به زبان ساده تر بگوییم موتور، کل قدرت خود را از پیستون دریافت می کند.
علل خرابی و عیب یابی پیستون
پیستون بنا به دلایلی ممکن است دچار مشکل شود. برخی از مهمترین دلایل خرابی پیستون عبارتند از:
- کار کردن موتور در حالت بی روغنی
- خرابی رینگ
قیمت پیستون ژنراتور
همانطور که می دانیم دیزل ژنراتورها با قیمت های متفاوتی در بازار به فروش می رسند. به همین ترتیب پیستون نیز قیمت های گوناگونی دارد. غالبا قیمت پیستون به برند موتور، مدل آن و قدرت موتور یا کشور سازنده ژنراتور بستگی دارد. کیفیت محصولات برندهای معتبر نظیر کامینز یا پرکینز بهتر از نمونه های چینی است و البته به تبع آن قیمت بالاتری نیز دارد.
این مقاله را هم بخوانید: فروش دیزل ژنراتور
انواع برندهای مختلف پیستون دیزل ژنراتور
برخی از برندهای پیستون موجود در ایران عبارتند از:
- مدل پیستون پرکینز
- پیستون مدل لوول
- مدل موتور لیستر
- پیستون کاترپیلار
- پیستون موتور بنز
- مدل پیستون کامینز
- مدل موتور مارگو
- پیستون مدل ولوو
- پیستون موتور فیات
رینگ در موتور دیزل ژنراتور
رینگ، حلقه ای است که به دور پیستون انداخته می شود و مسولیت پیشگیری از نشت سوخت و همینطور هوای فشرده در زمان تراکم یا احتراق در محفظه موتور را دارا می باشد.
به عبارت دیگر رینگ راندمان و کارایی موتور دیزل ژنراتور را بالا می برد.
یاتاقان در موتور دیزل ژنراتور
یاتاقان بخشی از موتور دیزل ژنراتور است که روی میل لنگ قرار گرفته و باعث چرخش در موتور می گردد. یاتاقان شامل دو بخش ثابت و متحرک می شود و نقشی کلیدی دارد. در صورت اتمام روغن بین یاتاقان، شاتون و میل لنگ در موتور دیزل ژنراتور فاصله ای بین یاتاقان ها می افتد و سرانجام در اثرا اصطکاک زیاد موتور قفل می کند.
تعداد یاتاقان ها در موتور به عواملی همچون سرعت چرخش و شدت بار آن بستگی دارد و معمولا 2 یا 5 عدد می باشد. زمانی که روغن بین یاتاقان و میل لنگ جریان می یابد مانع فاصله افتادن بین یاتاقان و میل لنگ شده و از تماس مستقیم فلز با فلز جلوگیری می نماید. به منظور اتصال شاتون به میل لنگ یاتاقان های متحرک بکار می روند.
گاهی اوقات، ذرات گرد و غبار وارد موتور شده و موجب آسیب یا خراشیدگی موتور یاتاقان و در نتیجه خرابی آن می گردد. لذا به منظور افزایش دوام و طول عمر یاتاقان به ماده ای روان کننده همچون گریس احتیاج داریم. گریس علاوه بر چسبندگی خوب نمی چکد و یکی از بهترین روان کننده های به کار رفته در موتور دیزل ژنراتور می باشد. این ماده موجب کاهش اصطکاک بین قطعات موتور و به حداقل رساندن دمای موتور می شود. بسته به نوع موتور دیزل، گریس های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند.
عیب یابی یاتاقان
خرابی یاتاقان موتور دیزل ژنراتور را به دردسر می اندازد و موجب بروز هزینه های گزاف تعمیر موتور می گردد. لذا یک عیب یابی به موقع کمک زیادی می کند. از جمله علل خرابی یاتاقان می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- استفاده از برندهای ناشناخته و بی کیفیت
- عدم سرویس به موقع و تعویض روغن
- ورود ذرات گرد و غبار و وارد شدن آسیب به سطح آن
- کار نکردن سیستم خنک کننده و داغ شدن زیاد موتور
نشانه های خرابی یاتاقان
از جمله مهمترین علایم ورود آسیب به یاتاقان در موتور دیزل ژنراتور می توان از موارد زیر یاد کرد:
- قفل شدن موتور
- صدای تق تق موتور
تسمه در دیزل ژنراتور
تسمه ای به دور پروانه موتورهای دیزلی کشیده می شود که باید مرتبا سطح آن از نظر پارگی یا آسیب دیدگی چک شود. کشش آن معمولا روی 250 ساعت کار تنظیم می گردد.
جمع بندی
در این مقاله به موضوع اجزای تشکیل دهنده موتور دیزل ژنراتور از جمله یاتاقان، تسمه، رینگ و پیستون پرداختیم و علل خرابی هریک را توضیح دادیم.